जागतिक तंत्रज्ञान क्षेत्रातील अग्रगण्य कंपनी असलेल्या गूगल ने (Google) अलीकडेच कर्मचारी कपातीची घोषणा केली आहे, ज्यामुळे तंत्रज्ञान उद्योगात खळबळ उडाली आहे. 2025 मध्ये गूगलने आपल्या प्लॅटफॉर्म्स अँड डिव्हायसेस विभागातील शेकडो कर्मचार्‍यांना कमी करण्याचा निर्णय घेतला, ज्यामध्ये अँड्रॉइड, पिक्सेल आणि क्रोम यांसारख्या प्रमुख उत्पादनांवर काम करणारे कर्मचारी समाविष्ट आहेत.ही कपात गूगलच्या व्यापक पुनर्रचना योजनेचा भाग आहे, ज्यामुळे कंपनीला अधिक कार्यक्षमता आणि गतिमानता प्राप्त व्हावी.
Google ची कर्मचारी कपात
गूगलने 2023 मध्ये आपल्या जागतिक कर्मचारी संख्येच्या सुमारे 6 टक्के, म्हणजेच जवळपास 12,000 कर्मचार्‍यांना कमी केले होते. तेव्हापासून कंपनीने छोट्या प्रमाणात, परंतु सातत्याने कर्मचारी कपात सुरू ठेवली आहे. 2024 मध्ये गूगलने आपल्या व्यवस्थापकीय भूमिकांमध्ये 10 टक्के कपात केली, आणि आता 2025 मध्ये पुन्हा एकदा प्लॅटफॉर्म्स अँड डिव्हायसेस विभागावर लक्ष केंद्रित केले आहे. या विभागात अँड्रॉइड सॉफ्टवेअर, पिक्सेल स्मार्टफोन, क्रोम ब्राउझर आणि नेस्ट यांसारख्या उत्पादनांचा समावेश आहे, ज्यांच्यावर सुमारे 25,000 कर्मचारी काम करतात.
या कपातीपूर्वी गूगलने जानेवारी 2025 मध्ये कर्मचार्‍यांना Voluntary Exit Program ऑफर केला होता, ज्यामध्ये कर्मचार्‍यांना कंपनी सोडण्यासाठी आर्थिक पॅकेज देण्यात आले. ज्या कर्मचार्‍यांनी या ऑफरचा स्वीकार केला नाही, त्यांच्यापैकी काहींना आता अनिवार्य कपातीला सामोरे जावे लागत आहे. गूगलच्या या निर्णयामुळे कर्मचारी आणि उद्योग विश्लेषकांमध्ये चिंता निर्माण झाली आहे, विशेषतः कंपनीच्या आर्थिक स्थैर्य आणि कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) क्षेत्रातील गुंतवणुकीच्या पार्श्वभूमीवर.
कर्मचारी कपातीमागील कारणे
पुनर्रचना आणि कार्यक्षमता वाढवणे: गूगलने 2024 मध्ये आपल्या अँड्रॉइड आणि क्रोम संघांना पिक्सेल आणि डिव्हायसेस विभागात एकत्रित केले, ज्यामुळे विभागाची कर्मचारी संख्या 20,000 पेक्षा जास्त झाली. या एकत्रीकरणानंतर, कंपनीला आपली रचना अधिक सुलभ आणि कार्यक्षम बनवण्याची गरज भासली. गूगलचे वरिष्ठ उपाध्यक्ष रिक ओस्टरलो यांच्या नेतृत्वाखाली, कंपनीने अनावश्यक भूमिका कमी करण्याचा आणि गतिमानता वाढवण्याचा निर्णय घेतला.
कृत्रिम बुद्धिमत्तेवर लक्ष केंद्रित करणे: Google आपल्या संसाधनांचा मोठा हिस्सा AI तंत्रज्ञानाच्या विकासावर केंद्रित करत आहे. नवीन मुख्य वित्तीय अधिकारी अनत आशकेनाझी यांनी 2025 मध्ये AI पायाभूत सुविधांवर मोठी गुंतवणूक करण्याची योजना जाहीर केली आहे. यामुळे, कंपनीला इतर विभागांमधील खर्च कमी करणे आवश्यक वाटले, ज्याचा परिणाम कर्मचारी कपातीच्या रूपात दिसून आला.
आर्थिक दबाव आणि स्पर्धा: जरी Google आर्थिकदृष्ट्या सक्षम असली, तरी Open AI आणि इतर AI केंद्रित प्रतिस्पर्ध्यांकडून वाढती स्पर्धा आणि बाजारातील अनिश्चितता यामुळे कंपनीवर कार्यक्षमता वाढवण्याचा दबाव आहे. गूगलच्या अलीकडील तिमाही अहवालाने अपेक्षेपेक्षा कमी उत्पन्न दर्शवले, ज्यामुळे खर्च नियंत्रणासाठी कठोर पावले उचलण्यात आली.
कर्मचारी असंतोष आणि युनियनचा दबाव: Google च्या कर्मचार्‍यांनी, विशेषतः अल्फाबेट वर्कर्स युनियन (AWU) मार्फत, वारंवार कपातीमुळे नोकरीच्या सुरक्षिततेबाबत चिंता व्यक्त केली आहे. युनियनने स्वैच्छिक निर्गमन ऑफर करण्याची मागणी केली होती, ज्याला प्रतिसाद म्हणून गूगलने जानेवारीत हा कार्यक्रम सुरू केला. मात्र, अपेक्षित संख्येने कर्मचार्‍यांनी स्वीच्छेने कंपनी सोडली नाही, ज्यामुळे अनिवार्य कपात आवश्यक ठरली.
Google च्या कर्मचारी कपातीचा प्रभाव
कर्मचारी मनोबलावर परिणाम: सततच्या कपातीमुळे गूगलमधील कर्मचार्‍यांमध्ये असुरक्षिततेची भावना निर्माण झाली आहे. युनियनच्या पिटीशननुसार, सुमारे 1,300 कर्मचार्‍यांनी नोकरीच्या सुरक्षिततेची मागणी करणार्‍या याचिकेवर स्वाक्षरी केली होती. या असंतोषामुळे कर्मचार्‍यांचे मनोबल आणि उत्पादकता प्रभावित होऊ शकते.
प्रतिभेची हानी: Google च्या पिक्सेल, अँड्रॉइड आणि क्रोम यांसारख्या उत्पादनांवर काम करणारे अनेक कुशल कर्मचारी आता कंपनी सोडत आहेत. यामुळे कंपनीच्या नवकल्पना आणि उत्पादन विकासावर दीर्घकालीन परिणाम होऊ शकतो.
उद्योगातील संदेश: Google च्या कपातीने तंत्रज्ञान क्षेत्रात एक व्यापक संदेश दिला आहे की, अगदी आर्थिकदृष्ट्या सक्षम कंपन्यांनाही बाजारातील अनिश्चितता आणि स्पर्धेच्या दबावाला सामोरे जावे लागत आहे. यामुळे इतर तंत्रज्ञान कंपन्यांमध्येही समान पावले उचलली जाण्याची शक्यता वाढली आहे.
आर्थिक परिणाम: Google ने प्रभावित कर्मचार्‍यांना अंतर्गत इतर भूमिकांसाठी अर्ज करण्याची संधी किंवा स्थानिक कायद्यांनुसार आर्थिक पॅकेज देण्याचे आश्वासन दिले आहे. तरीही, या कपातीमुळे स्थानिक अर्थव्यवस्थांवर, विशेषतः गूगलच्या मुख्यालय असलेल्या सिलिकॉन व्हॅलीवर परिणाम होऊ शकतो.
भविष्यातील उपाययोजना
गूगलच्या कर्मचारी कपातीने कंपनीच्या भविष्यातील रणनीतीबाबत अनेक प्रश्न उपस्थित केले आहेत. कंपनीने AI आणि क्लाउड सेवा यांसारख्या क्षेत्रांवर लक्ष केंद्रित करण्याची योजना आखली आहे, ज्यामुळे तिच्या पारंपरिक उत्पादनांवर, जसे की पिक्सेल आणि अँड्रॉइड, कमी संसाधने खर्च होण्याची शक्यता आहे. यामुळे गूगलच्या स्पर्धात्मक स्थानावर परिणाम होऊ शकतो, विशेषतः स्मार्टफोन आणि ऑपरेटिंग सिस्टम बाजारात.
कर्मचारी कपात आणि पुनर्रचनेच्या पार्श्वभूमीवर, गूगलला आपल्या कर्मचार्‍यांचा विश्वास पुन्हा मिळवण्यासाठी आणि त्यांचे मनोबल वाढवण्यासाठी ठोस पावले उचलावी लागतील. यामध्ये पारदर्शक संवाद, निष्पक्ष कामगिरी मूल्यांकन आणि कर्मचार्‍यांना नवीन कौशल्ये शिकण्याची संधी देणे यांचा समावेश आहे.
याशिवाय, गूगलला आपली कॉर्पोरेट संस्कृती आणि नवकल्पना यांच्यातील संतुलन राखावे लागेल. सततच्या कपातीमुळे कर्मचार्‍यांमध्ये जोखीम घेण्याची आणि नवीन कल्पना आणण्याची इच्छा कमी होऊ शकते, ज्यामुळे कंपनीच्या दीर्घकालीन यशावर परिणाम होऊ शकतो.
गूगलच्या कर्मचारी कपातीचा निर्णय हा कंपनीच्या पुनर्रचना आणि कार्यक्षमता वाढवण्याच्या प्रयत्नांचा भाग आहे, परंतु यामुळे कर्मचार्‍यांमध्ये आणि तंत्रज्ञान उद्योगात व्यापक चिंता निर्माण झाली आहे. AI आणि क्लाउड तंत्रज्ञानावर लक्ष केंद्रित करताना, गूगलला आपल्या कर्मचार्‍यांचा विश्वास आणि बाजारातील स्पर्धात्मक स्थान टिकवून ठेवण्यासाठी काळजीपूर्वक पावले उचलावी लागतील. ही कपात गूगलच्या भविष्यातील यशाची पायरी ठरेल की आव्हान, हे येत्या काळात स्पष्ट होईल. सध्या, ही घटना तंत्रज्ञान क्षेत्रातील बदलत्या गतिशीलतेचे आणि अनिश्चिततेचे प्रतीक आहे.