Kunal kamara हा भारतातील एक प्रसिद्ध स्टँड-अप कॉमेडियन आहे, जो आपल्या व्यंग्यात्मक आणि राजकीय भाष्यांसाठी ओळखला जातो. अलीकडेच, मार्च २०२५ मध्ये, त्याने महाराष्ट्राचे उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्यावर एक व्यंग्यात्मक गाणे सादर केले, ज्यामुळे मोठा वाद निर्माण झाला. या गाण्यातून त्याने शिंदे यांच्या राजकीय कारकीर्दीवर आणि त्यांच्या शिवसेना पक्षातील बंडखोरीवर टीका केली. या घटनेने महाराष्ट्राच्या राजकीय वर्तुळात खळबळ उडाली असून, शिंदे समर्थकांनी तीव्र नाराजी व्यक्त केली आहे. या लेखात कुणाल कामराने एकनाथ शिंदे यांच्याबद्दल नेमके काय बोलले, त्याचा संदर्भ आणि त्यामुळे निर्माण झालेल्या परिस्थितीचा आढावा घेतला जाईल.
कुणाल कामराने आपल्या स्टँड-अप शोमध्ये एकनाथ शिंदे यांचे नाव थेट न घेता, त्यांच्यावर व्यंग्य करण्यासाठी ‘दिल तो पागल है’ या चित्रपटातील ‘भोली सी सूरत’ या गाण्याची पॅरोडी वापरली. या गाण्यात kunal kamara यांनी शिंदे यांच्या राजकीय प्रवासाचा आणि त्यांच्या बंडखोरीचा उल्लेख अप्रत्यक्षपणे केला. गाण्याचे बोल असे होते: “ठाणे की रिक्शा, चेहरे पर दाढ़ी, आंखों पर चश्मा हाय, एक झलक दिखलाए कभी, गुवाहाटी में छुप जाए.” या ओळींमधून कामराने शिंदे यांच्या ठाण्यातील मूळ ओळखीचा (ते ऑटो रिक्शा चालवत होते) आणि २०२२ मध्ये उद्धव ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेनेतून बंडखोरी करून गुवाहाटीला पळून जाण्याचा उल्लेख केला. या बंडखोरीमुळे उद्धव ठाकरे यांचे सरकार कोसळले आणि शिंदे भाजपाच्या पाठिंब्याने मुख्यमंत्री बनले.
पुढे गाण्यात kunal kamara म्हणतो, “मेरी नजर से तुम देखो, गद्दार नजर वो आए… मंत्री नहीं वो दलबदलू हैं, और क्या कहें जाए… जिस थाली में खाए, उसमें छेद कर जाए… मंत्रालय से ज्यादा फडणवीस की गोदी में मिल जाए.” या बोलांमधून कामराने शिंदे यांना ‘गद्दार’ (देशद्रोही) संबोधले आणि त्यांच्यावर पक्षाशी आणि ठाकरे कुटुंबाशी विश्वासघात केल्याचा आरोप केला. तसेच, शिंदे यांचे भाजपाचे नेते देवेंद्र फडणवीस यांच्याशी असलेले जवळचे संबंध आणि त्यांच्या प्रभावाखाली असल्याचा दावा केला. “तीर कमान मिला है इसको, बाप मेरा ये चाहे,” या ओळीतून शिंदे यांनी शिवसेनेचा वारसा असलेला धनुष्यबाण चिन्ह स्वतःकडे घेतल्याचा उल्लेख आहे, ज्यामुळे उद्धव ठाकरे यांच्या गटाला ‘मशाल’ हे नवे चिन्ह स्वीकारावे लागले.
कुणाल कामराच्या या टिप्पणीचा संदर्भ समजून घेण्यासाठी एकनाथ शिंदे यांच्या राजकीय कारकीर्दीकडे पाहणे आवश्यक आहे. शिंदे हे मूळचे ठाण्यातील कोपरी-पांचपाखाडी मतदारसंघाचे आमदार आहेत आणि त्यांनी आपल्या राजकीय जीवनाची सुरुवात एक सामान्य कार्यकर्ता म्हणून केली. २०२२ मध्ये त्यांनी शिवसेनेत बंड करून ४० आमदारांना सोबत घेतले आणि भाजपाशी हातमिळवणी केली. या कृतीमुळे ते मुख्यमंत्री बनले, परंतु उद्धव ठाकरे यांच्या गटाने त्यांना ‘गद्दार’ म्हणून संबोधले. kunal kamara यांनी आपल्या गाण्यात हाच मुद्दा उचलला आणि त्याला व्यंग्यात्मक स्वरूप दिले. त्याने शिंदे यांच्या ऑटो रिक्शा चालक ते उपमुख्यमंत्री असा प्रवास आणि त्यांच्या राजकीय निर्णयांवर भाष्य केले.
शिंदे समर्थकांचा तीव्र आक्षेप
या गाण्याला शिंदे समर्थकांनी तीव्र आक्षेप घेतला. रविवारी, २३ मार्च २०२५ रोजी, शिवसेना (शिंदे गट) कार्यकर्त्यांनी मुंबईतील खार परिसरातील ‘हॅबिटॅट कॉमेडी क्लब’मध्ये तोडफोड केली, जिथे कामराचा हा शो रेकॉर्ड झाला होता. शिवसैनिकांचा असा दावा होता की, कामराने शिंदे यांचा अपमान केला आणि त्याला कठोर शिक्षा मिळाली पाहिजे. शिंदे गटाचे प्रवक्ते कृष्णा हेगडे यांनी कामराच्या अटकेची मांगणी केली, तर खासदार नरेश म्हस्के यांनी धमकी दिली की, “कुणाल कामराला भारतात कुठेही फिरू देणार नाही, त्याला देश सोडून पळावे लागेल.” शिवसेना नेत्री शीतल म्हात्रे यांनी तर कामराला २४ मार्च दुपारी १२ वाजेपर्यंत माफी मागण्याचा अल्टिमेटम दिला, नाहीतर महिला आघाडी त्याच्या तोंडाला काळे फासेल, असे म्हटले.
या घटनेनंतर kunal kamara वर मुंबईतील खार आणि एमआयडीसी पोलीस ठाण्यात गुन्हे दाखल झाले. भारतीय न्याय संहिता (बीएनएस) अंतर्गत अशांतता पसरवणे आणि मानहानीच्या कलमांखाली त्याच्यावर कारवाई सुरू झाली. शिंदे गटाच्या कार्यकर्त्यांवरही तोडफोड प्रकरणी एफआयआर नोंदवण्यात आली, ज्यात युवासेनेचे सरचिटणीस राहुल कनाल यांच्यासह ४० जणांचा समावेश आहे. या प्रकरणाने महाराष्ट्राच्या राजकारणात नवीन वादाला जन्म दिला. एकीकडे शिंदे गटाने कामराला धमक्या दिल्या, तर दुसरीकडे शिवसेना (उद्धव बाळासाहेब ठाकरे) गटाचे नेते संजय राऊत यांनी कामराचे समर्थन केले. राऊत यांनी कामराचा व्हिडिओ शेअर करत लिहिले, “कुणाल का कमाल! जय महाराष्ट्र!” त्यांनी शिंदे गटावर असहिष्णुतेचा आरोप केला आणि ही घटना अभिव्यक्ति स्वातंत्र्यावर हल्ला असल्याचे म्हटले.
महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनीही या प्रकरणावर प्रतिक्रिया देत म्हटले, “कॉमेडीचा अधिकार आहे, पण जर हे एकनाथ शिंदे यांना बदनाम करण्यासाठी मुद्दाम केले जात असेल, तर ते बर्दाश्त केले जाणार नाही. कुणाल कामराने माफी मागावी.” उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांनीही संयमित प्रतिक्रिया देत म्हटले की, “कोणालाही संविधान आणि कायद्याच्या मर्यादेपलीकडे जाऊ नये. मतभेद असू शकतात, पण पोलिसांना हस्तक्षेप करावा लागेल असे वक्तव्य टाळले पाहिजे.”
kunal kamara यांची या वादावर पहिली प्रतिक्रिया
कुणाल कामराने या वादावर आपली पहिली प्रतिक्रिया सोमवारी, २४ मार्च २०२५ रोजी दिली. त्याने सोशल मीडियावर भारतीय संविधानाची प्रत हातात धरलेली छायाचित्र पोस्ट केले आणि लिहिले, “आगे बढ़ने का सिर्फ एक यही तरीका है.” या पोस्टमधून त्याने आपली भूमिका स्पष्ट केली की, तो अभिव्यक्ति स्वातंत्र्याच्या अधिकारावर ठाम आहे आणि या वादाला संवैधानिक मार्गाने सामोरे जाईल. त्याने शिंदे यांच्याबद्दल केलेल्या टिप्पणीवर कोणतीही माफी मागितली नाही, उलट त्याने आपले मत मांडण्याचा हक्क अधोरेखित केला.
या प्रकरणाने महाराष्ट्रात अभिव्यक्ति स्वातंत्र्य आणि राजकीय असहिष्णुता यावर नवीन चर्चा सुरू केली आहे. शिंदे गटाचे कार्यकर्ते kunal kamara ला कठोर शासनाची मागणी करत असताना, ठाकरे गटाने याला लोकशाहीवरील हल्ला म्हटले आहे. कामराच्या या गाण्याने शिंदे यांच्या बंडखोरीच्या जखमेवर पुन्हा मीठ चोळले आणि राजकीयदृष्ट्या संवेदनशील असलेल्या या मुद्द्याला पुन्हा तोंड फोडले. शेवटी, कुणाल कामराने एकनाथ शिंदे यांच्याबद्दल जे बोलले, ते एक व्यंग्यात्मक गाणे होते, ज्याने त्यांच्या राजकीय निर्णयांना आणि व्यक्तिमत्त्वाला लक्ष्य केले, परंतु त्यामुळे निर्माण झालेला वाद आता कायदेशीर आणि सामाजिक पातळीवर पुढे सरकला आहे.
